Mustafa Kemal Üniversitesi ve İl Milli Eğitim Müdürlüğü işbirliğiyle, Hatay Valisi M. Celalettin Lekesiz’in himayelerinde yürütülen “Cemil Meriç Yılı Etkinlikleri Açılış ve Tanıtım Programı” 23 Aralık Pazar günü Antakya Kültür Merkezi’nde gerçekleştirildi. Programa Adalet Bakanı Sadullah Ergin, Hatay Valisi M. Celalettin Lekesiz, Hatay Milletvekilleri H. Bayram Türkoğlu ve Adem Yeşildal, Antakya Belediye Başkan Vekili Serdar Güven, Mustafa Kemal Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Hüsnü Salih Güder, Hatay İl Milli Eğitim Müdürü Osman Şimşek, Cemil Meriç’in kızı Prof. Dr. Ümit Meriç, Vali Yardımcıları, İl Jandarma Komutanı J. Albay Mustafa Başoğlu, İl Emniyet Müdürü Ragıp Kılıç, İlçe Kaymakamları, İlçe Milli Eğitim Müdürleri, öğretmen ve öğrenciler, iş dünyası, sivil toplum kuruluşu temsilcileri ile vatandaşlar katıldı.


Seksen Üç Bin Öğrenciye Belgesel Gösterimi

Program, Cemil Meriç Yılı Etkinlikleri Yürütme Kurulu Başkanı Doç. Dr. Eyyup Coşkun’un sunumuyla başladı. Coşkun, sunumunda ilk olarak Cemil Meriç’in yaşamını ve eserlerini tanıttıktan sonra Cemil Meriç Yılı etkinlikleri kapsamında yapılan çalışmaları anlattı. Doç. Dr. Coşkun, Yürütme Kurulu tarafından Eylül – Ekim aylarında hazırlıkları yapılan etkinlikler kapsamında Hatay’daki 615 edebiyat öğretmenine seminer yapıldığını, bütün liselerde 83.000 öğrenciye “Türkiye’nin Ruhu Cemil Meriç” belgeselinin gösteriminin sağlandığını; Cemil Meriç’i ve yıl boyunca yapılacak etkinlikleri tanıtan bir web sayfasının hazırlandığını belirtti.

Etkinlikler kapsamında Cemil Meriç’in hayatı, eserleri ve düşünceleri konusunda öğrenciler ve öğretmenler arasında deneme ve sunu yarışması düzenlendiğini belirten Doç. Dr. Coşkun, Cemil Meriç Yılı kapsamında “Aydınlar Cemil Meriç’i Anlatıyor”, “Yazarlık Atölyesi”, “Liselerde Sosyal Bilimler Konferansları Dizisi”, “Münzevi Bir Yıldız: Cemil Meriç” kitabının hazırlanması gibi etkinliklerin sürdürüldüğünü açıkladı.


“Münzevi ve Mütecessis Bir Fikir İşçisi”

Doç. Dr. Eyyup Coşkun’un ardından söz alan İl Milli Eğitim Müdürü Osman Şimşek konuşmasında şunları söyledi: “Cemil Meriç, Türk aydını içinde kendine has bir yerde durur. Batı kültür ve medeniyetini ne kadar yakından tanımışsa Doğu medeniyetini de bir o kadar tanır. Türk toplumunun Tanzimat’tan sonra yaşadığı değişimi ve batıya yöneliş hareketini kendine göre okumuş, Tanzimat sonrası Türk aydınının yaşadığı Doğu-Batı eksenindeki sıkışmışlık hâline dikkate değer öneriler sunmuştur. Çocukluğundan itibaren Batılı yazarların eserlerini okuyan Cemil Meriç, bir tarafımızla bağlı olduğumuz doğu kültürünün kaynaklarıyla ileriki yaşlarında tanışır. O, doğuyu Hint’te arar. Hint felsefesine karşı ilgisini dile getirir yazılarında. “Işık doğudan yükselir.” diyerek doğu klâsiklerini ezberlercesine okur. Toplumda belli bir ideolojinin temsilcisi olmak yerine tüm ideolojilerden yararlanmayı, slogan atmak yerine okumayı, düşünmeyi ve düşündürmeyi tercih eden Cemil Meriç’e göre “-izm’ler idrakimize giydirilmiş deli gömlekleri"dir. Birçok büyük insan gibi Cemil Meriç de yaşadığı dönemde toplumsal düzlemde hak ettiği yeri alamamış, “münzevi ve mütecessis bir fikir işçisi” olarak yaşamıştır.”


“Kökü Mazide Olan Ati”

Üniversitemiz Rektörü Prof. Dr. Hüsnü Salih Güder ise, Cemil Meriç’in düşünce hayatımızın en önemli aydınlarından birisi olduğunu söyleyerek “Cemil Meriç’i doğru anlamanın ilk aşaması, onu meydana getiren beslenme kaynaklarının iyi tespit edilmesinden geçmektedir. Cemil Meriç’in ilk beslenme kaynağı, içinde doğduğu kültürel muhittir. Çocukluk ve ilk gençlik yıllarını geçirdiği dönemin Hatay’ı; Arapça, Fransızca ve Türkçenin konuşulduğu âdeta bir fikir ve medeniyet havzası özelliği taşımaktadır. Hatay’daki bu engin ve zengin kültür ve medeniyet atmosferi Cemil Meriç’in fikri, hissi ve şahsi yönüne şekil vermiştir. Cemil Meriç, ağaçların kökleriyle yaşayacağının idrâki içerisinde, “kökü mazide olan âtî” fikrinin yılmaz bir savunucusudur. Tarihini bilmeyenlerin coğrafyasını başkalarının çizeceğini hiç hatırdan çıkarmaz. İnsanımızın sırtını dayayacağı bir kaleye ihtiyaç duyduğunu, bunun şahsiyet ve tarih kalesi olması gerektiğini ifade etmiştir. Cemil Meriç, en çetrefilli meseleleri bile kolay ve anlaşılır kılmak için Türk dilinin bütün imkânlarını kullanmıştır. Dil zevkini ve düşünceyi aynı potada eriten Meriç, nev-i şahsına münhasır bir üslup sahibidir. Yaşadığımız şu zaman diliminde yöneticisi, akademisyeni, öğretmeni, öğrencisi ve tüm halk olarak, büyük mütefekkirin eser ve tecrübelerine her zamankinden daha fazla ihtiyaç duymaktayız.” şeklinde konuştu. Rektörümüz Hüsnü Salih Güder, yapılan çalışmalara destek veren Adalet Bakanı Ergin, Hatay valisi Lekesiz, İl Milli Eğitim Müdürü Şimşek ve Prof. Dr. Ümit Meriç’e teşekkürlerini sunarak konuşmasını sonlandırdı.

Antakya Belediye Başkan Vekili Güven, “Bugün dolu dolu bir Cemil Meriç yılı yaşıyoruz. Reyhanlı’da onun adına yaptırılan okulu açtık ve burada da Meriç’in yaşamına dair 2012-2013 yılında yapılacak çalışmaları öğrendik. Biz Antakya Belediyesi olarak; bu güzel çalışmalara katkıda bulunacağımızı, elimizden ne gelirse yapacağımızı beyan ediyoruz.” dedi.


Ümit Meriç: “Türkiye Cemil Meriç’i Seviyor.”

Güven’in ardından söz alan Cemil Meriç’in kızı Prof. Dr. Meriç, Meriç ailesi hakkında bilgi vererek, babasının yaşamı ve kişiliği üzerine katılımcılarla sohbet etti. Meriç, “Türkiye Cemil Meriç’i seviyor. Türkiye ona sahip çıkıyor, onun adına yaptırılan eğitim kurumları, parklar, caddeler, kültür merkezleri bize gurur veriyor. Bu anlamda herkese teşekkür ederim.” şekline konuştu.


“Gözleriyle Değil Ruhuyla Gören Gerçek Bir Münevver”

Son olarak konuşan Hatay Valisi Lekesiz, Türk düşünce hayatında silinmez izler bırakan mütefekkir, toplum bilimci ve tarihçi olan Cemil Meriç’in, gözleriyle değil ruhuyla gören, doğu ve Batı’nın gerçek anlamını kavrayarak düşünce ve kültür dünyamıza ayrı bir perspektif açmış gerçek bir münevver olduğunu belirterek “Her düşünce tezatlarıyla bir bütündür diyen ve zıt fikirlere kulaklarımızı tıkamak, kendimizi hataya mahkûm etmektir, diyebilecek kadar cesaretle farklılıkların birlikteyken bir anlam kazandığını gözler önüne seren halkın içinden bir toplum bilimcidir. Cemil Meriç, 21. yüzyıla taşacağı anlaşılan batılılaşma, uygarlık tartışmalarını yıllar öncesinden gören ve insanlığın kurtuluş reçetesini kendine has kabulü içerisinde sonraki kuşaklara göstererek ufuk açan bir ideologdur. Başka milletlere, başka düşünce ve duyma tarzlarına sonsuz bir merak besleyen Cemil Meriç, medeniyetlerin beşiği, sevgi ve hoşgörü merkezi Hatay ilinin düşünce ve kültür dünyamıza hediye ettiği bir mihenk taşıdır adeta.” dedi.

Etkinlik, konuşmaların ardından Hatay Valisi Lekesiz’in Prof. Dr. Meriç’e plaket ve çiçek takdim etmesi; ardından da Cemil Meriç’in hayatından kesitler sunan fotoğraf sergisinin açılışının gerçekleştirilmesiyle son buldu.